5 neden analizi ( 5 Why )
5 NEDEN ANALİZİ
5 neden orjinalin de 5 WHY analizi problemlerin nedenlerini geriye doğru inceleyerek ele alan, problemin asıl ve temel sebebinin ne olduğunu anlamak için kullanılan yöntem. Sadece beş kez “neden” sorusunu sorarak problemi oluşturan asıl nedenin ne olduğunu anlayacak kadar problemin derinliklerine rahatça inebiliyorsunuz.
Faydaları
Problemin temel nedenini bulmamıza yardımcı olur.
Bir problemin farklı nedenleri arasındaki bağlantıyı fark etmemizi sağlar.
En kolay araçlardan birisidir. İstatistiksel analiz gerektirmez.
5 Neden Analizi Ne Zaman Faydalı Olur?
Problemler insan faktörünü içerdiğinde veya etkileşim içerisinde olduğunda,Günlük iş hayatında, 6 sigma projelerinde yada tek başına kullanılabilir.
5 Neden Analizi Nasıl Tamamlanır?
Eğer “neden” sorusuna alınan cevap, birinci adımda yazılan problemin ana nedenini ortaya koymuyorsa, tekrar “neden” sorusu sorularak alınan cevap alt kısma yazılır.
Takım problemin ana nedeninin tanımlandığı konusunda fikir birliğine ulaşana kadar 3. adıma geri dönülür. Bu kısım 5 kez “neden” sorusundan daha fazla 3. adıma dönmeyi gerektirebilmektedir.
5 Neden Analizine Bir Örnek
Teker Örneği
Soru – En büyük müşterimiz neden memnun değil?
Cevap – Çünkü geçen aydaki bisiklet teslimatımız gecikti.
Soru – Geçen aydaki bisiklet teslimatımız neden gecikti?
Cevap – Çünkü imalatımız çizelgenin gerisinde kaldı.
Soru – Neden imalat çizelgenin gerisinde kaldı?
Cevap – Çünkü teker eksikliği vardı.
Soru – Neden teker eksikliğimiz vardı?
Cevap – Çünkü denetleme sonucunda yüksek miktarda tekerlek tam daire olmadığı için onay alınamamıştır.
Soru – O miktardaki parçalar neden onay alamadı?
Cevap – Çünkü satın alma daha ucuz tekerlek sağlayan bir tedarikçi ile irtibat kurmuş, tekerlekler tutarsız kaliteye sahip olarak elimize ulaşmıştır.
Yukarıda 5 neden ile klişe bir örneği anlattım.
5 neden analizi 1970’lerde Toyota İmalat Sisteminde kullanılmaya başlamasından sonra popüler olmuştur. Uygulama yöntemi çok basittir. Herhangi bir problem ele alınarak “neden-bu probleme ne sebep olmuştur” gibi soruların sorularak cevap aranması, problemin asıl nedenine ulaşmak için yeterli olmaktadır. İlk sorulan soruya verilecek cevap genellikjle bir sonraki soruyu da beraberinde getirmektedir. İsmi 5 neden analizi olmasına rağmen problemin ana nedenine ulaşmak için beşten daha fazla “neden” sorusu sorulabilmektedir.
